Mặc dù tỉnh Bắc Kạn đã ban hành lệnh cấm hoạt động, thế nhưng không có sự kiểm tra và giám sát nên các lò gạch thủ công vẫn tồn tại một cách bình thường. Ngược lại, đã có 1 số đơn vị đầu tư sản xuất gạch không nung, nhưng lại thiếu đi cơ chế khuyến khích dùng nên gạch không nung Bắc Kạn không có “chỗ đứng” trên thị trường này.

Hàng chục lò gạch thủ công tại thôn Khuổi Mật, phường Huyền Tụng, Thành Phố Bắc Kạn
gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe và đời sống của nhân dân.

Lò gạch thủ công “vô tư” nhả khói

Tuyến đường bắt đầu từ trung tâm phường Huyền Tụng, Thành Phố Bắc Kạn vào thôn Phiêng My dài gần 10 km, từ lâu đã bị ô tô chở than đốt lò, chở gạch từ Phiêng My đi tiêu thụ “cày nát” đường. Trên tuyến đường này, rất nhiều đoạn đã được nhà nước và nhân dân đóng góp để đổ bê tông giúp cho việc đi lại thuận lợi, thế nhưng đã lại bị bong tróc, nứt, vỡ và hư hỏng nặng.

Phiêng My vốn là 1 thôn yên bình, yên ả bên bờ sông Cầu, nhưng vài năm gần đây thì cuộc sống của nhân dân bị xáo trộn bởi hàng chục lò gạch thủ công lớn tựa như những lô cốt ngày đêm nhả khói. Các chủ lò gạch chủ yếu là nhưng người ở dưới xuôi, lên Phiêng My mua đất đồi và đào bới vô tội vạ để làm gạch, đốt lò nung gạch bằng than, lò nọ nối tiếp lò kia nhả khói khét lẹt.

Bà Hà Thị Chương, 67 tuổi, trú tại thôn Phiêng My bức xúc: “Những lò gạch ở đây hoạt động quanh năm suốt tháng. Lúc nào trong không khí cũng phảng phất mùi khói than, nhiều hôm oi nóng thì mùi than như quánh lại, nước mắt nước mũi chảy dài vì khói, rất khó thở. Nhiều người trong thôn rất muốn chuyển đi nơi khác sinh sống bởi vì khói lò gạch suốt ngày hoành hành”. Người dân thôn Phiêng My cho biết rằng, khói lò gạch làm cây ăn quả ở trong thôn không đậu quả, lúa và hoa màu bị năng suất thấp.

Cũng tương tự như vậy, nhiều người ở dưới xuôi lên mua đất, thuê mặt bằng để đóng gạch thủ công, đốt lò ngay tại thôn Khuổi Mật, phường Huyền Tụng. Ở đây, rất nhiều lò gạch ngay sát nhà dân, lúc nào cũng có 2, 3 lò “nhả” khói, nhân dân trong thôn luôn phải sống trong môi trường bị ô nhiễm nặng mà không có cách nào xóa bỏ.

Ngày 25-5-2012, Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Quyết định 817/2012/QĐ-UBND quy định lộ trình xóa xổ các lò gạch thủ công và nêu rõ: Lò gạch thủ công chỉ được phép hoạt động từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau (những tháng mà không cấy lúa); từ ngày 1-1-2015 sẽ cấm triệt để nung đốt gạch thủ công trong khu vực canh tác nông nghiệp, khu vực có đông dân cư; từ năm 2018 trở đi cấm đốt gạch thủ công trên địa bàn.

Uỷ Ban Nhân Dân tỉnh Bắc Kạn quy định rất rõ và cụ thể như thế, vậy nhưng thời gian qua không có cấp, ngành chức năng nào đến kiểm tra, giám sát, và xử lý các lò gạch thủ công đó trên địa bàn hoạt động trái quy định, vậy nên nó vẫn vô tư nhả khói trước sự bất mãn của nhân dân. Giám đốc Sở Công thương Hoàng Hà Bắc cho biết: “Sản xuất gạch thủ công rất ảnh hưởng đến môi trường, hạ tầng ở nông thôn mà nhà nước không thu được khoản thuế, phí nào”.

Gạch không nung Bắc Kạn chưa có chỗ đứng

Đến nay thì trên địa bàn tỉnh Bắc Cạn đã sản xuất gạch không nung, nhưng tiêu thụ rất chậm. Cụ thể là, Cty CP Hồng Hà sản xuất gạch không nung, công suất 7 triệu viên/năm, mỗi năm chỉ tiêu thụ được 3 triệu viên.

Giám định của Sở Xây dựng tỉnh Bắc kạn khẳng định rằng: Gạch không nung đạt và vượt các tiêu chuẩn về chịu lực, kết cấu, độ bền lẫn đáp ứng được các yêu cầu xây dựng các công trình công cộng, công trình dân dụng. Trung tâm Kiểm định xây dựng Lào Cai đã cấp Giấy chứng nhận gạch không nung do Công ty cổ phần Hồng Hà sx “phù hợp tiêu chuẩn kỹ thuật”. Tuy vậy, gạch không nung vẫn chưa được dùng rộng rãi là do từ trước đến nay nhân dân ta đã quen với gạch nung thủ công.

Tiến tới việc xóa bỏ các lò gạch thủ công nhằm khắc phục đi những tác động tiêu cực đối với đời sống sản xuất và đời sống tinh thần của nhân dân, tỉnh Bắc Kạn cần phải kiên quyết chỉ đạo thực hiện lộ trình đã đề ra, đồng thời phải hỗ trợ các cơ sở sản xuất gạch thủ công chuyển sang sản xuất gạch không nung. Phải tuyên truyền chất lượng, sự ưu việt của gạch không nung để cho nhân dân nhận biết, thay thế gạch thủ công khi XD công trình dân dụng; các hoạt động XD sử dụng vốn ngân sách nhà nước dùng gạch không nung.

(Nguồn Nhandan.com.vn)